Według najnowszych danych w bazie KRD znajduje się 2,71 mln dłużników, a łączne zadłużenie osób wpisanych do tego rejestru opiewa na kwotę 52,8 mld zł. Znaczący udział w tym długu mają konsumenci. Aż 2,47 mln osób fizycznych zwleka z zapłatą ogółem 44,16 mld zł. Co to jest Krajowy Rejestr Długów? Z tego artykułu dowiesz się nie tylko, czym zajmuje się ta instytucja i jakie informacje gromadzi, ale także, w jaki sposób można sprawdzić wpisy o sobie. Przekonaj się, czy dzięki KRD możesz wpływać na ocenę zdolności kredytowej.
Czym jest Krajowy Rejestr Długów?
Instytucje finansowe przed udzieleniem klientowi kredytu lub pożyczki dokonują oceny zdolności kredytowej. Przedsiębiorcy poszukują informacji o kontrahencie niezbędnych do oszacowania ryzyka finansowego. W obu przypadkach przydatnym narzędziem dla skutecznej weryfikacji stron transakcji, umów itp. są Rejestry Dłużników. W Polsce przyjęto takie rozwiązania prawne, które umożliwiają ich prowadzenie firmom prywatnym. Obecnie istnieje kilka takich firm i są to:
- BIG InfoMonitor S.A.,
- Krajowy Rejestr Długów BIG S.A. (KRD),
- Europejski Rejestr Informacji Finansowej BIG S.A. (ERIF),
- Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych BIG S.A. (KIDT),
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (KBIG).
Podstawą prawną ich działalności jest Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Rejestr na innych zasadach, w oparciu o Ustawę Prawo bankowe, jest prowadzony przez Biuro Informacji Kredytowej.
Jak widzisz, BIG-ów jest kilka. Pierwszym powstałym polskim biurem informacji gospodarczej jest działający od 4 sierpnia 2003 roku Krajowy Rejestr Długów – KRD. Przepisy stanowiące podstawę prawną na początku jego funkcjonowania to postanowienia Ustawy z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych, która została uchylona w związku z wejściem w życie aktualnie obowiązującego dokumentu. Krajowy Rejestr Długów to właściwie Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A., gdyż każde biuro informacji gospodarczej ma obowiązek używania w nazwie firmy wyrażenia „biuro informacji gospodarczej”.
Jakie dane gromadzi Krajowy Rejestr Długów?
Działalność Biura koncentruje się na przyjmowaniu, przechowywaniu oraz udostępnianiu informacji i danych gospodarczych w postaci rejestru. Są to dane o zadłużeniu oraz terminowym wywiązywaniu się ze zobowiązań finansowych. Dotyczyć mogą zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców. Zadłużenie obejmuje nie tylko kwotę pożyczki (kredytu), ale także odsetki za opóźnienie w płatności oraz inne koszty mogące wynikać z postanowień umowy, której to zobowiązanie dotyczy. Informację o dłużniku może przekazać w zasadzie każdy: osoby fizyczne posiadające tytuł wykonawczy, przedsiębiorcy, gminy i ich jednostki organizacyjne.
Jak trafić do bazy prowadzonej przez Krajowy Rejestr Długów?
Wpis w KRD jako nierzetelny płatnik
Konsument, który stał się zalegającym z płatnościami dłużnikiem, może zostać dopisany przez wierzyciela do Krajowego Rejestru Długów, jeśli zadłużenie wynosi co najmniej 200 zł i nie zostało uregulowane przez 60 dni. Zanim taka czynność zostanie faktycznie dokonana, niezbędne jest, aby dłużnik został poinformowany o zamiarze jej dopełnienia. Wierzyciel powinien powiadomić dłużnika na minimum 30 dni przed dodaniem informacji do Rejestru. O przerwaniu biegu sprawy nie przesądza brak odbioru powiadomienia od wierzyciela. Bez względu na to, czy zostało ono odebrane, czy też nie, po 30 dniach wierzyciel ma prawo przekazać dane do KRD.
Negatywny wpis w Krajowym Rejestrze Długów przekłada się na utratę wiarygodności. W rezultacie w praktyce często uniemożliwia zaciągnięcie nowego zobowiązania finansowego. Dłużnik widniejący w Rejestrze jako nierzetelny nie otrzyma kredytu. Może napotkać spore kłopoty w znalezieniu pożyczkodawcy, który będzie chciał mu zaufać mimo długu. Po spłacie długu wierzyciel ma obowiązek zaktualizowania informacji gospodarczych. W przypadku, gdy wierzyciel przekazał do Rejestru informacje nieaktualne, niekompletne czy nieprawdziwe na wniosek wystosowany przez dłużnika musi dokonać uaktualnienia, uzupełnienia lub sprostowania, a nawet usunięcia danych.
Wpis w KRD jako rzetelny płatnik
Konsument oraz przedsiębiorca są uprawnieni do zażądania od przedsiębiorcy przekazania informacji gospodarczych o charakterze pozytywnym, czyli dotyczących wywiązania się z zobowiązań. Taka informacja przedstawia konsumenta w dobrym świetle i stanowi wiarygodne źródło referencji przez 10 lat od jej dopisania do bazy Krajowego Rejestru Długów. O wpis można starać się tuż po spłacie chwilówki, pożyczki ratalnej czy kredytu, uregulowaniu opłat za media i multimedia. Terminowa spłata pożyczek w wielu firmach pożyczkowych skutkuje automatycznym wpisem z ich strony. Żeby samodzielnie starać się o pozytywny wpis należy złożyć wniosek do podmiotu, wobec którego został uregulowany dług. Pozytywną informację powinien przekazać w ciągu 14 dni. W tej sytuacji Krajowy Rejestr Długów na dokonanie wpisu ma 7 dni.
Krajowy Rejestr Długów – jakie spełnia funkcje?
Dzięki raportom udostępnianym przez KRD można dokonać oceny wiarygodności kontrahenta. Są one pomocne dla wierzycieli do odzyskiwania należności w formie tzw. miękkiej windykacji. Możliwe jest pozyskiwanie informacji na swój własny temat, zwłaszcza o stanie zadłużenia. Badania wskazują, że spora część dłużników, bo aż 58% po otrzymaniu wezwania do zapłaty wraz z ostrzeżeniem informującym o możliwości dopisania ich długu do KRD reguluje zobowiązania finansowe. Kolejne 27% dłużników spłaca długi po otrzymaniu powiadomienia o dopisaniu do Krajowego Rejestru Długów. Jedynie 15% zobowiązanych nie podejmuje działania i pozostaje w Rejestrze. Widać zatem, że przekazanie informacji o niespłaconych zobowiązaniach finansowych skutecznie mobilizuje dłużników do regulowania należności.
Korzystanie z usług Krajowego Rejestru Długów ma istotne korzyści również dla samego dłużnika. Pozwala na uniknięcie pułapki zadłużenia. Solidnie wywiązujący się pożyczkobiorca (kredytobiorca) może zyskać łatwiejszy dostęp do ofert instytucji finansowych. W praktyce oznacza to zwiększone szanse na pozytywną ocenę zdolności kredytowej oraz większe limity kredytowe. Terminowo regulujący swoje zobowiązania płatnik może liczyć na bardziej atrakcyjną ofertę od usługodawców. Warto bowiem wiedzieć, że Krajowym Rejestrem Długów współpracują nie tylko instytucje finansowe, ale również takie podmioty jak na przykład dostawcy mediów i multimediów (prądu, gazu, telewizji, internetu), spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Po wykupieniu abonamentu dłużnik otrzyma powiadomienie za każdym razem, kiedy ktoś będzie chciał pobrać o nim raport i gdy pojawi się nowy wpis na jego koncie. Systematyczne monitorowanie wpisów w KRD jest przydatne szczególnie w przypadku aktywnego korzystania z ofert i produktów finansowych. Istotną funkcją Krajowego Rejestru Długów jest budowanie pozytywnej historii płatniczej przez konsumentów.
Krajowy Rejestr Długów – jak sprawdzić wpisy?
Jak już wiesz, nawet osoba fizyczna, konsument może pobrać raport z Rejestru. Możesz go pobrać także odnośnie Twoich zadłużeń. Krajowy Rejestr Długów na swojej witrynie internetowej oferuje dostęp do usługi „Sprawdź swój PESEL”. Skorzystanie z niej pozwala na otrzymanie najbardziej aktualnego raportu, zawierającego zarówno informacje o terminowej zapłacie zobowiązań, jak i o nieuregulowanych długach. Co ważne, taki sam raport otrzymuje instytucja podczas weryfikacji Twojej osoby przed podjęciem decyzji o udzieleniu kredytu lub podpisaniem umowy, np. na usługi.
Żeby zapoznać się z raportem, trzeba najpierw założyć konto, a w następnym kroku dokonać potwierdzenia swojej tożsamości. Podczas zakładania konta trzeba podać podstawowe dane, także kontaktowe: numer telefonu i adres e-mail. Po zarejestrowaniu konta możesz zalogować się na nie poprzez podanie numeru PESEL oraz hasła ustawionego podczas rejestracji. Celem potwierdzenia tożsamości należy dostarczyć drogą mailową skan dowodu osobistego (obu stron) bądź wykonać przelew weryfikacyjny na kwotę 1 zł. Po pozytywnym potwierdzeniu tożsamości pozostaje kliknąć „Sprawdź mój PESEL”. Raport ukaże się w zakładce „Raporty”.
Sprawdzenia informacji w Krajowym Rejestrze Długów możesz dokonać bezpłatnie raz na 6 miesięcy. Dodatkowo istnieje możliwość sprawdzenia, kto w przeciągu ostatniego roku zamawiał w KRD raport na Twój temat. Ponadto Ty, jako osoba fizyczna, możesz sprawdzić wiarygodność firmy. W celu zapoznania się z informacjami o jej sytuacji finansowej należy podać NIP danego przedsiębiorstwa.